Mùa chay là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa Mùa Chay? là một trong những câu hỏi được đông đảo cộng đồng Công Giáo thắc mắc mà còn những người tôn thờ Thiên Chúa theo các truyền thống tôn giáo khác.
Trong đạo Công Giáo, Mùa Chay là một sự kiện quan trọng và có ý nghĩa đặc biệt đối với cộng đồng Giáo dân. Mùa Chay không chỉ là thời gian để tỏ long tôn kính với Đức Chúa mà còn là cơ hội để cầu nguyện, sám hối và sữa chửa bản thân.
Mùa Chay không chỉ đánh dấu sự chuẩn bị tinh thần cho lễ Phục Sinh mà còn đem lại một thông điệp sâu sắc về sự đổi mới và sự hy sinh. Hãy cùng Giáo xứ Hòa Minh bàn luận về một số điểm quan trọng về ý nghĩa Mùa Chay trong tín ngưỡng Công giáo trong bài viết dưới đây.
Mùa Chay Là Gì?
Theo Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch, Mùa Chay là sự chuẩn bị cho việc cử hành Lễ Phục Sinh. Phụng vụ Mùa Chay giúp các dự tòng và các tín hữu cử hành mầu nhiệm Phục Sinh: các dự tòng được chuẩn bị qua những giai đoạn khác nhau của việc nhập đạo; còn các tín hữu thì qua việc tưởng niệm Bí tích Thanh Tẩy và việc Sám hối.
Mùa Chay bắt đầu vào Thứ Tư Lễ Tro và kết thúc ngay trước khi Thánh Lễ Tiệc Ly của Chúa vào Thứ Năm Tuần Thánh. Mùa kéo dài 40 ngày, tượng trưng cho 40 ngày Chúa Giêsu sống trong sa mạc, 40 năm lưu vong của người Israel và cơn bão 40 ngày mà Noah đã trải qua.
Vào những tuần này, Giáo Hội kêu gọi các Kitô hữu suy ngẫm và trở lại cuộc sống tâm linh để chuẩn bị cho Lễ Phục Sinh.
Nguồn Gốc Mùa Chay
Mùa Chay là một sự kiện có lịch sử lâu đời, là thời gian đặc biệt để sám hối chuẩn bị cho Lễ Vượt Qua của Chúa Kitô. Mùa Chay kéo dài 40 ngày, cùng thời gian Chúa Giêsu ăn chay trên đảo hoang và chiến thắng những cám dỗ của ma quỷ.
Trong thời gian này, Chúa Giêsu đã vượt qua sự cám dỗ của dục vọng xác thịt, tính kiêu ngạo và ham muốn quyền lực.
Trên thực tế, Mùa Chay là một định chế của Giáo hội không bắt nguồn từ Giáo hội sơ khai. Đối với những người theo đạo Thiên chúa vào thời các tông đồ, Chủ nhật nào cũng là Lễ Phục sinh, và mãi đến thế kỷ thứ 2, một ngày lễ đặc biệt mới được tổ chức để tưởng nhớ cái chết và sự phục sinh.
Sau đó Chúa Kitô biến thành Tam nhật Phục sinh (Triduum pascal): Thứ Năm Tuần Thánh, Thứ Sáu Tuần Thánh, và Đêm Vọng Phục Sinh.
Thời gian Mùa Chay 40 ngày cũng nhắc lại cuộc hành trình 40 năm trong hoang địa của người Do Thái. Người Công giáo bắt đầu cử hành Mùa Chay từ Thứ Tư Lễ Tro và kết thúc trước Tam Nhật Thánh.
Đây là thời gian để những người theo đạo Thiên Chúa noi gương Chúa Giêsu và dùng 40 ngày để sám hối. Qua Mùa Chay, mỗi người được kết nối chặt chẽ hơn với các màu nhiệm của Thiên Chúa.
Ý Nghĩa Mùa Chay Thánh
Trong tiếng Latinh, Mùa Chay là QUADRAGESIMA, có nghĩa là “40”. Trong Mùa Chay, chúng ta trải qua 40 ngày với Chúa Kitô trong sa mạc để trải nghiệm cuộc hành trình 40 năm của Israel hướng về Đất Hứa.
Trong suốt thời gian dài này, dân tộc do Môi-se lãnh đạo đói khát triền miên, có lúc nản lòng, có lúc bất trung ngã quỵ xuống đất. Nhưng đặc biệt, chính trong cuộc “hành trình dài” này, các em đã có một cảm nghiệm độc đáo về giáo huấn và tình yêu nồng nàn của Chúa dành cho các em.
Ngày xưa, khi bước vào Mùa Chay, Hội thánh nhấn mạnh đến những cách thế hy sinh hãm mình. Ngày nay, Hội thánh nhắc lại cho chúng ta mục đích và ý nghĩa của công việc đó.
Việc hy sinh hãm mình trong Mùa Chay qui hướng về Thiên Chúa, tôn vinh Người, đồng thời cũng qui hướng về tha nhân, để lưu tâm giúp đỡ, sống tình bác ái huynh đệ.
Như vậy Mùa Chay mang ý nghĩa cho mọi Kitô hữu:
- Mùa Chay là thời kỳ sám hối, cầu nguyện: Hội Thánh kêu gọi mọi người quay về với Chúa, thanh tẩy tâm hồn, từ bỏ các tật xấu, hy sinh hãm mình và làm việc bác ái.
- Mùa Chay cũng là thời gian huấn luyện đức tin của các Kitô hữu cho thêm vững mạnh, và sâu xa hơn khi nhớ lại Bí tích Rửa Tội đã lãnh nhận.
- Mùa Chay còn là mùa chuẩn bị cho anh chị em dự tòng đón nhận sự sống thiêng liêng nhờ việc sống tinh thần của Bí tích Rửa Tội.
10 Điều Ghi Nhớ Trong Mùa Chay
Thời Gian Cho Sự Cầu Nguyện
Mùa Chay là thời gian 40 ngày chúng ta cầu nguyện. Khi cầu nguyện, chúng ta bắt đầu một cuộc hành trình đầy hy vọng với đích đến là bên cạnh Chúa Kitô. Đó cũng là lúc chúng ta phải thay đổi nhờ việc gặp gỡ Người.
Ghi Nhớ Khẩu Hiệu Của Mùa Chay
Để giúp người Công Giáo ghi nhớ những chân lý đức tin, Giáo hội có 10 điều răn, 7 bí tích và 3 ngôi vị trong Ba Ngôi. Để các Tín Hữu ghi nhớ những điều cần làm trong Mùa Chay, Giáo hội cũng có khẩu hiệu: ăn năn, cầu nguyện và bố thí.
Thời Gian Để Rèn Luyện Bản Thân
Không nhất định phải từ bỏ một thứ gì đó, chúng ta cũng có thể làm một điều gì đó tích cực. Chẳng hạn bạn có thể quyết tâm: Tôi sẽ cầu nguyện nhiều hơn; Tôi sẽ tập thể dục nhiều hơn, Tôi sẽ đối tốt với gia đình và những người xung quanh tôi hơn,…
Thời gian Dành Cho Chay Tịnh
Ngày ăn chay kiêng thịt là Thứ Tư lễ tro và Thứ Sáu Tuần Thánh. Ngoài ra những ngày Thứ Sáu kiêng thịt xen kẽ vào đó chính là cách để rèn luyện bản thân. Đối với người Công Giáo, Mùa Chay thực sự là những ngày chay tịnh. Chay tịnh là một việc rất dễ dàng nhưng đó cũng là một hình thức đền tội, giúp người ta sám hối tránh xa tội lỗi và hướng về Thiên Chúa.
Làm Vừa Đủ, Đừng Quá Tham Lam
Con người cần dành trọn cuộc đời mình để sữa chữa sai lầm, trở nên tốt đẹp hơn, đến gần với Chúa hơn. Vì vậy đừng cố gắng nhồi nhét tất cả những việc sửa mình trong 40 ngày Mùa Chay mà hãy làm nó hàng ngày. Nhồi nhét chỉ khiến bạn trở nên thất bại.
Xóa Bỏ Những Điều Xấu
Nếu bản thân có những gì ít giống với Chúa Giêsu nhất và hãy loại bỏ nó, để nó chết đi. Những đau khổ và cái chết của Chúa Giêsu là điều quan trọng nhất đối với Tín hữu trong Mùa Chay. Chúng ta hãy liên kết với những màu nhiệm này bằng sự đau khổ và chết đi với Đức Giêsu, từ đó chúng ta sẽ được phục sinh với người bằng con người mới trong sạch.
Hãy Kiên Nhẫn Với Chính Mình
Việc xét mình và thấy được sự yếu đuối của bản thân dễ làm Chúng ta thất vọng và tức giận: Tôi thật quá xâu xa! Đây cũng là một việc làm sai lầm. Chính Thiên Chúa luôn kêu gọi chúng ta hãy kiên nhẫn khi nhìn vào chính mình. Hãy yêu thương bản thân bằng một tình yêu vô tận, như cách Người đã yêu thương chúng ta.
Nhắc Nhở Bản Thân Vì Sự Yếu Đuối Của Chính Mình
Ngay cả khi con người thực hiện những việc đơn giản trong Mùa Chay vẫn cảm thấy khó khăn. Thực hiện ăn chay đã giúp con người nhận ra chúng ta chỉ còn ăn một bữa để khỏi bị đói. Mùa Chay chính là thời gian để con người nhận ra sự yếu đuối của bản thân. Điều này có thể khiến người ta nhận ra chúng ta bất lực, đau khổ như thế. Nhờ đó chúng ta trở nên trông cậy vào Thiên Chúa, tìm kiếm sự giúp đỡ của Người với sự chân thành nhất.
Bác Ái
Khi đã hiểu về sự đau khổ và yếu đuối của bản thân, chúng ta hãy có lòng thương cảm đối với những người thiếu thốn và đau khổ khác. Vì vậy, Mùa Chay cũng kêu gọi con người hãy bố thí. Không chỉ là bỏ một chút tiền vào giỏ nhà thờ, mà hãy đến giúp đỡ những người khác mà không màng lợi ích. Đây cũng là cách để chia sẻ tình yêu vô điều kiện của Thiên Chúa.
Yêu Thương Như Cách Chúa Giêsu Yêu Chúng Ta
Ngay cả khi bản thân đang đau khổ vẫn hy sinh trao bán chính bản thân mình, điều này giúp chúng ta đến gần hơn với tình yêu giống Chúa Kitô. Người đã chịu đau khổ vẫn quên mình trên cây Thập Giá vì chúng ta.
Cấu Trúc Mùa Chay 2024
Mùa Chay kéo dài 40 ngày trong năm, bắt đầu với thứ Tư Lễ Tro và kết thúc vào ngày thứ Bảy trước Chúa Nhựt của lễ Phục Sinh. Truyền thống này được hội thánh thời ấy khởi động với mục tiêu xét mình chuẩn bị cho Tuần Thánh và lễ Phục Sinh, là thời kỳ cao điểm trong năm của tín đồ. Những truyền thống Mùa Chay lâu đời bao gồm sự ăn năn tự hối, kiêng ăn, đặc biệt là hết lòng cầu nguyện và tận hiến.
Ngoài việc chuẩn bị cho lễ Phục Sinh và vui mừng về sự kiện Chúa đã chiến thắng tội lỗi và sự chết, Mùa Chay cũng là lúc để con dân Chúa suy gẫm về những điều mà Ngài đã dạy dỗ khi thi hành chức vụ tại thế.
Nguyện cầu tình yêu và hồng ân Chúạ tỉnh thức chúng ta để mỗi người hiến dâng lên Ngài trọn tấm lòng, tâm thần, linh hồn, và sức lực không chỉ trong Mùa Chay mà còn kéo dài suốt năm tháng.
Chủ đề mùa chay:
- Tuần thứ Nhất: Chúa Giê-xu : Ðầy Ðủ Nhân Tính và Thiên Tính Ê-sai 12:2 and Ga-la-ti 4:1-7
- Tuần thứ Hai: Chúa Giê-xu: Truyền Ðạo & Giảng Dạy Lu-ca 4:16-30
- Tuần thứ Ba: Chúa Giê-xu : Ðấng Chữa Lành Lu-ca 5:17-26
- Tuần thứ Tư: Chúa Giê-xu : Người Bạn Lu-ca 5:27-32
- Tuần thứ Năm: Chúa Giê-xu : Ðấng Cứu Thế Lu-ca 23:32-49
- Tuần thứ Sáu: Chúa Giê-xu : Ðấng Chiến Thắng Lu-ca 24:36-43
Lời Kết
Mùa Chay không chỉ là một thời gian tập trung vào sự hy sinh mà còn là dịp để tín đồ Công giáo hiểu rõ hơn về ý nghĩa sâu sắc của tình yêu thương, sự hy sinh, và hy vọng. Đây cũng là thời gian để họ cải thiện bản thân và trở nên mạnh mẽ hơn trong tinh thần và tâm hồn. Hy vọng bài viết của chúng tôi đã cung cấp thêm cho bạn những kiến thức bổ ích về một trong những nghi lễ tốt đẹp của Thiên Chúa và những giá trị ẩn sau đó.